Το ζήτημα της άρσης των διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας για τα εμβόλια αξίζει ακόμη περισσότερο να τεθεί μετά τη δημοσίευση, τον περασμένο Νοέμβριο, της μελέτης της People’s Vaccine Alliance σχετικά με τα αποτελέσματα των φαρμακευτικών κολοσσών.
Σύμφωνα με αυτή την ένωση, η οποία κάνει εκστρατείες για καλύτερη διανομή εμβολίων σε όλο τον κόσμο, η Pfizer, η BioNTech και η Moderna αποκομίζουν κέρδη άνω των 1.000 $ ανά δευτερόλεπτο.
Σε αντίθεση με την AstraZeneca και την Johnson & Johnson που πωλούν επί του παρόντος τα εμβόλια τους στο κόστος, η τριάδα έχει συγκεντρώσει αυτά τα χρήματα πουλώντας τη συντριπτική πλειοψηφία των δόσεων τους σε πλούσιες χώρες. Για την Pfizer, οι πωλήσεις θα μπορούσαν να ξεπεράσουν τα 100 δισεκατομμύρια δολάρια το 2022. Αυτό είναι διπλάσιο από ό,τι πριν από την πανδημία.
Όμως, για τον αμερικανικό φαρμακευτικό κολοσσό, όπως και για τους ανταγωνιστές του, αποκλείεται η προώθηση της πρόσβασης σε εμβόλια.
Γνωρίζοντας ότι δεν θα μπορέσουμε να σταματήσουμε την πανδημία χωρίς να επεκτείνουμε και να προωθήσουμε την πρόσβαση στο εμβόλιο για πληθυσμούς σε όλο τον πλανήτη, πολλές φωνές υψώνονται και απαιτούν, τουλάχιστον προσωρινά, την άρση των διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας. Ωστόσο, παρά την πίεση, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, το Ηνωμένο Βασίλειο και η Ελβετία, συνεχίζουν να υπερασπίζονται τις δραστηριότητες των πολυεθνικών φαρμακευτικών εταιρειών. Επισήμως, αυτό θα έβλαπτε την καινοτομία!
Ωστόσο, ενώ οι φόρμουλες ανήκουν σε φαρμακευτικές εταιρείες, η έρευνα των τριών εταιρειών έχει χρηματοδοτηθεί σε μεγάλο βαθμό από δημόσιο χρήμα.
Το ποσό θα ανερχόταν σε περισσότερα από 11 δισεκατομμύρια δολάρια για τις Ηνωμένες Πολιτείες και τουλάχιστον δύο δισεκατομμύρια ευρώ για την Ευρώπη. Δημόσια χρηματοδότηση που δεν επιτρέπει καν τη διαφάνεια στην τιμολόγηση των εμβολίων.
Έλλειψη διαφάνειας που όχι μόνο δημιουργεί δυσπιστία, αλλά επιβαρύνει ιδιαίτερα τους λογαριασμούς του προϋπολογισμού της κοινωνικής ασφάλισης.
Μέχρι σήμερα, περισσότερο από το 40% του παγκόσμιου πληθυσμού δεν έχει λάβει ούτε μία δόση και μόνο οι μισοί έχουν το πλήρες πρόγραμμα δύο δόσεων. Αλλά αυτά τα παγκόσμια δεδομένα γίνονται δραματικά αν δούμε τους δείκτες χωρών όπως η Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό, ο δείκτης είναι 0,1% του πληθυσμού της, στη Νιγηρία 2,2% ή στο Καμερούν 2,5%, για να δώσουμε μόνο τρία παραδείγματα είναι μια ηπειρωτική τάση, από την οποία γλιτώνουν μόνο το Μαρόκο με 62%, η Τυνησία με 50% και η Μποτσουάνα με 43%. Η Αίγυπτος ξεπερνά δειλά το 20% και η Νότια Αφρική δεν φτάνει το 27%.